Παγκόσμια Ημέρα Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων
Σαν σήμερα, στις 10 Δεκεμβρίου 1948, υπογράφηκε η Οικουμενική Διακήρυξη για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα.
Στα 73 χρόνια που έχουν μεσολαβήσει έχουν γίνει κάποια σημαντικά βήματα προς την κατεύθυνση της εφαρμογής της.
Ωστόσο, η ενσωμάτωση των αρχών της διακήρυξης στην καθημερινή ζωή με έμπρακτο τρόπο αποτελεί μία διαρκή πρόκληση σε προσωπικό, συλλογικό, κρατικό και παγκόσμιο επίπεδο. Κατά τη διάρκεια της πανδημίας covid-19 μάλιστα, έχουν προκύψει νέα ζητήματα.
Όπως λέει η Ύπατη Αρμοστής των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, στο φετινό της μήνυμα, Michelle Bachelet: "Τα τελευταία δύο χρόνια έχουν καταδείξει με επώδυνο τρόπο το αφόρητο κόστος των αυξανόμενων ανισοτήτων. Η ισότητα βρίσκεται στην καρδιά των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Αυτό δε σημαίνει ότι πρέπει όλοι να έχουμε την ίδια εμφάνιση, τον ίδιο τρόπο σκέψης ή συμπεριφοράς.
Το αντίθετο μάλιστα. Σημαίνει ότι ασπαζόμαστε την ποικιλομορφία μας και απαιτούμε να έχουμε όλοι μεταχείριση χωρίς κανενός είδους διάκριση. Ότι ανεξαρτήτως ποιοί είμαστε, ποιούς αγαπάμε ή πού ζούμε, έχουμε ίσες ευκαιρίες να ζήσουμε με αξιοπρέπεια και να ακολουθήσουμε τα όνειρά μας".
Η Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου:
Προοίμιο
“Επειδή η αναγνώριση της αξιοπρέπειας, που είναι σύμφυτη σε όλα τα μέλη της ανθρώπινης οικογένειας, καθώς και των ίσων και αναπαλλοτρίωτων δικαιωμάτων τους αποτελεί το θεμέλιο της ελευθερίας, της δικαιοσύνης και της ειρήνης στον κόσμο.
Επειδή η παραγνώριση και η περιφρόνηση των δικαιωμάτων του ανθρώπου οδήγησαν σε πράξεις βαρβαρότητας, που εξεγείρουν την ανθρώπινη συνείδηση, και η προοπτική ενός κόσμου όπου οι άνθρωποι θα είναι ελεύθεροι να μιλούν και να πιστεύουν, λυτρωμένοι από τον τρόμο και την αθλιότητα, έχει διακηρυχθεί ως η πιο υψηλή επιδίωξη του ανθρώπου.
Επειδή έχει ουσιαστική σημασία να προστατεύονται τα ανθρώπινα δικαιώματα από ένα καθεστώς δικαίου, ώστε ο άνθρωπος να μην αναγκάζεται να προσφεύγει, ως έσχατο καταφύγιο, στην εξέγερση κατά της τυραννίας και της καταπίεσης.
Επειδή έχει ουσιαστική σημασία να ενθαρρύνεται η ανάπτυξη φιλικών σχέσεων ανάμεσα στα έθνη.
Επειδή, με τον καταστατικό Χάρτη, οι λαοί των Ηνωμένων Εθνών διακήρυξαν και πάλι την πίστη τους στα θεμελιακά δικαιώματα του ανθρώπου, στην αξιοπρέπεια και την αξία της ανθρώπινης προσωπικότητας, στην ισότητα δικαιωμάτων ανδρών και γυναικών, και διακήρυξαν πως είναι αποφασισμένοι να συντελέσουν στην κοινωνική πρόοδο και να δημιουργήσουν καλύτερες συνθήκες ζωής στα πλαίσια μιας ευρύτερης ελευθερίας.
Επειδή τα κράτη μέλη ανέλαβαν την υποχρέωση να εξασφαλίσουν, σε συνεργασία με τον Οργανισμό των Ηνωμένων Εθνών, τον αποτελεσματικό σεβασμό των δικαιωμάτων του ανθρώπου και των θεμελιακών ελευθεριών σε όλο τον κόσμο.
Επειδή η ταυτότητα αντιλήψεων ως προς τα δικαιώματα και τις ελευθερίες αυτές έχει εξαιρετική σημασία για να εκπληρωθεί πέρα ως πέρα αυτή η υποχρέωση,
Η ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ
Διακηρύσσει ότι η παρούσα Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου αποτελεί το κοινό ιδανικό στο οποίο πρέπει να κατατείνουν όλοι οι λαοί και όλα τα έθνη, έτσι ώστε κάθε άτομο και κάθε όργανο της κοινωνίας, με τη Διακήρυξη αυτή διαρκώς στη σκέψη, να καταβάλλει, με τη διδασκαλία και την παιδεία, κάθε προσπάθεια για να αναπτυχθεί ο σεβασμός των δικαιωμάτων και των ελευθεριών αυτών, και να εξασφαλιστεί προοδευτικά, με εσωτερικά και διεθνή μέσα, η παγκόσμια και αποτελεσματική εφαρμογή τους, τόσο ανάμεσα στους λαούς των ίδιων των κρατών μελών όσο και ανάμεσα στους πληθυσμούς χωρών που βρίσκονται στη δικαιοδοσία τους…”
Διαβάστε το πλήρες κείμενο της διακήρυξης:
https://www.ohchr.org/EN/UDHR/Pages/Language.aspx?LangID=grk
Μηνύματα από τον Γενικό Γραμματέα και την Ύπατη Αρμοστή του ΟΗΕ για την Ημέρα Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων 2021: https://www.un.org/en/observances/human-rights-day/messages
Για το Κέντρο Πρόληψης των Εξαρτήσεων & Προαγωγής της Ψυχοκοινωνικής Υγείας "Άρηξις",
Αλεξάνδρα Χαβιάρα (Ψυχολόγος)